فلوسایتومتری: روشی دقیق برای شناسایی و ارزیابی سلولها
فلوسایتومتری یک تکنیک پیشرفته و کارآمد است که به طور گسترده‌ای در علوم زیستی و پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روش به محققان و پزشکان این امکان را می‌دهد تا به طور دقیق سلولها را شناسایی کرده و خواص مختلف آن‌ها را ارزیابی کنند. در این مقاله، به بررسی اصول و کاربردهای فلوسایتومتری خواهیم پرداخت.
بخش بیولوژی آزمایشگاه جامع تحقیقات مجهز به تجهیزات پیشرفته شامل دستگاه فلوسایتومتری، دستگاه تفرق نور پویا(DLS) و دستگاه اولتراسانتریفیوژ می باشد. در این مقاله با دستگاه فلوسایتومتری مدل BD FACSCalibur موجود در آزمایشگاه جامع تحقیقات شرق کشور مستقر در پژوهشگاه دانشگاه علوم پزشکی مشهد، آشنا خواهید شد.
کارشناس مسئول دستگاه
جناب آقای مهندس محمد ملائکه نکوئی
اصول کار فلوسایتومتری
فلوسایتومتری بر اساس دو اصل اساسی عمل می‌کند:
-
پراکندگی نور: هنگامی که سلولها از یک پرتو نور عبور می‌کنند، نور به دلیل ویژگیهای فیزیکی و ساختاری سلولها پراکنده می‌شود. این پراکندگی به محققان اطلاعاتی درباره اندازه و شکل سلولها می‌دهد.
-
انتشار فلورسانس: علاوه بر پراکندگی نور، سلولها قادر به انتشار نور فلورسانس نیز هستند. این نور از فلوئوروکروم‌هایی که به اجزای سلولی متصل می‌شوند، یا از ترکیب رنگ‌های فلورسنت با آنتی بادی‌های مونوکلونال به دست می‌آید. آنتی بادی‌های مزدوج با فلورسانس می‌توانند مولکول‌های سطحی یا ترکیبات درون سلولی را شناسایی و به آن‌ها متصل شوند.
کاربردهای فلوسایتومتری
فلوسایتومتری به دلیل دقت و کارایی بالای خود در زمینه‌های مختلفی کاربرد دارد:
-
تشخیص بیماری‌ها: این تکنیک به طور گسترده‌ای در تشخیص و پیش‌آگهی بیماری‌ها، به ویژه در زمینه سرطان، استفاده می‌شود. با استفاده از فلوسایتومتری، می‌توان انواع مختلف سلولها را در یک جمعیت سلولی شناسایی کرد.
-
ارزیابی درمان‌ها: فلوسایتومتری به محققان کمک می‌کند تا اثرات درمان‌های مختلف بر روی سلولها را ارزیابی کنند. این شامل ردیابی آپوپتوز، نکروز و بقای سلولی است.
-
تحلیل DNA: این تکنیک همچنین برای تعیین کمی میزان DNA و درصد سلول‌های موجود در فازهای مختلف سیکل سلولی به کار می‌رود.
نتیجه‌گیری
فلوسایتومتری به عنوان یک ابزار کارآمد در تحقیقات علمی و تشخیصی، نقش مهمی در شناسایی و ارزیابی سلولها ایفا می‌کند. با استفاده از این تکنیک، محققان و پزشکان می‌توانند به درک بهتری از ساختار و عملکرد سلولها دست یابند و بهبودهای قابل توجهی در تشخیص و درمان بیماری‌ها ایجاد کنند.
|
دستگاه فلوسايتومتر Flow Cytometer |
||||||||||||||||||||
|